Petrokimya Sanayi

Petrol sektörü, dünya ve Türkiye ekonomisi içerisinde çok önemli bir yere sahiptir. Ulaşım başta olmak üzere, endüstri ve ev içi tüketim gibi farklı alanlarda da kullanılan petrol ve petrol ürünleri, dünya enerji ihtiyacının çok önemli bir kısmını karşılamaktadır ve bu olgunun önümüzdeki yirmi yılda değişmesi beklenmemektedir. Petrokimya Sanayi, petrol rafineri ürünleri ve doğal gazdan başlayarak plastikler, lastik ve elyaf hammaddeleri ve diğer organik ara malları üreten ambalaj, elektronik, otomotiv, inşaat, tekstil ve tarım gibi birçok sektöre girdi sağlayan bir sanayi dalıdır. Bir başka deyişle petrol rafinaj ve petrokimya sektörleri bugün modern yaşamın olmazsa olmazlarındandır. Petrokimya sektörü ülkemizdeki toplam kimyasal üretiminin %25’ini temsil etmektedir.

Ülkemizde temel ve ara petrokimyasallar ile termoplastikler alanında kamu ağırlıklı bir yapı, sentetik elyaf gibi son kademeye doğru ürünlerde ise özel sektör ağırlıklı bir yapı vardır.

Nafta çıkışlı petrokimyasal üretiminde ana ürünler etilen, propilen, C4 akımı ve Aromatikler olmak üzere çok sayıda çeşitli yan ürünler üretilmektedir. Termoplastik grubunda, Alçak Yoğunluk Polietilen (AYPE), Yüksek Yoğunluk Polietilen (YYPE), Polipropilen (PP) ve Polivinil Klorür (PVC); Elyaf hammaddeleri grubunda Akrilonitril (ACN), Saf Tereftalik Asit (PTA) ve Monoetilen Glikol (MEG) en önemli ürünlerimizdir. Petkim’de üretilen satılabilir diğer ürünler arasında ise Ftalik Anhidrit (PA), Sudkostik, Benzen, Paraksilen(P-X), C5 Karışımı, Aromatik Yağ, C4, PE Torba sayılabilir.

Etilen çıkışlı AYPE torba, sera örtüsü, film, kablo, oyuncak, boru, şişe, hortum imalatında ve ambalaj sanayiinde; YYPE ambalaj filmi, altyapı ve su boruları, şişe, meşrubat kasası, oyuncak, benzin deposu ve bidon üretiminde; MEG polyester iplik ve polyester film imalatında ve PVC boru, kapı, pencere, panjur, kablo, şişe, yapı malzemesi, ambalaj film, yer karosu ve serum torbası imalatında kullanılmaktadır.

Propilen çıkışlı PP örgü çuval, halı ipliği, masa örtüleri, peçete, paspas, keçe, hortum, kalorifer borusu, balık ağı, fırça, battaniye imalatında; ACN ise tekstil sanayinde elyaf, suni yün, ABS reçineleri üretiminde hammadde olarak kullanılmaktadır. Aromatikler çıkışlı ürünlerden benzen deterjan hammaddesi olarak, beyaz eşya parçalarının üretiminde; toluen çözücü olarak, patlayıcı madde imalatında ve ilaç ve kozmetik sanayiinde; PA boya hammaddesi olarak ve PTA polyester elyafı, polyester reçine ve film imalatında kullanılmaktadır.

Ambalaj sanayii çok geniş ve büyük bir endüstri kolu olup, %29 ile dünyanın en büyük plastik tüketicisi konumundadır. Ambalaj sanayiini %24 ile inşaat-yapı ürünleri sanayii izlemektedir. Plastik tüketicisi diğer sektörler arasında otomotiv, elektik ve elektronik, ev eşyası, mobilya ve tarım sektörlerini saymak mümkündür. Ülke ekonomilerini sürükleyen sektörlerden biri de otomotiv endüstrisi olup, kauçukların yaklaşık %85’inin kullanıldığı araç lastiği ve otomotiv yan sanayii de bu sektörün içinde yer alır.